Deze verzameling is bijeengesprokkeld door enkele personen.
Ze zijn genoteerd tijdens saaie werkvergaderingen of gehoord via radio of TV.

  • 1. Vroeger in de toekomst
  • 2. Er loopt een addertje onder de tafel
  • 3. Iemand spaken in de wielen steken
  • 4. Iemand met een klontje suiker in het riet sturen
  • 5. Langs de boot varen
  • 6. Ik zie wat ik hoor
  • 7. Ergens rekenschap mee houden
  • 8. Iets in lijn gieten
  • 9. Ter attentie maken
  • 10. Tussenscheiding maken
  • 11. Onderschild maken
  • 12. De druppel die het schoentje doet overlopen
  • 13. Dialoog is geen analoog (monoloog)
  • 14. Hier zijn de struikelblokken gevallen
  • 15. Iets wegschaffen (i.p.v. afschaffen)
  • 16. Arganogram
  • 17. Hospilizatieverzekering
  • 18. Er is geen kat die daar naar kraait
  • 19. Alle zwans op een stokske
  • 20. Een éénmansvlieg
  • 21. In zijn eigen vet stoken
  • 22. Over 1 golflengte keren
  • 23. Pertement (pertinent)
  • 24. Minachtig voelen (minachting)
  • 25. Uw neus voorbijpraten
  • 26. Wij houden u op de voet op de hoogte
  • 27. Daaromtrent moeten we witte wijn schenken.
  • 28. Met een aan waarschijnlijkheid grenzende zekerheid (uitspraak van een minister in het TV-nieuws)
  • 29. Dat komt mij bekend uit de oren
  • 30. Dat is ideaal hetzelfde
  • 31. Van buiten lezen (i.p.v. van buiten leren)
  • 32. Met alle respect, maar niet met mij
  • 33. Een hobbypaardje (i.p.v. stokpaardje)
  • 34. Dat zijn allemaal pin-ups (i.p.v. peanuts)
  • 35. Dat spreekt boegbeelden
  • 36. Aan de kaak voelen
  • 37. Anders strijk je mensen tegen je in het harnas
  • 38. Daar kun je geen hout aan vastknopen
  • 39. Dat doet de domper op de put
  • 40. Dat is een hoogstaaltje
  • 41. De zaal puilde dit weekeinde uit haar voegen
  • 42. Die man is de wanhoop ten top
  • 43. Ze zijn bang dat ze elkaar in de wieken schieten
  • 44. Een vreemdeling in de bijt
  • 45. En daar zijn we toen tegen in opspraak gekomen
  • 46. Furore vieren
  • 47. Het heeft weinig zin om als een zachte dokter stinkende wonden te veroorzaken
  • 48. Het was in een fractie van een paar minuten
  • 49. Om klokslag 5 voor 12
  • 50. Hij spreekt vloeibaar Nederlands
  • 51. Ik ben er geboren en opgetogen
  • 52. Ik lachte in mijn nopjes
  • 53. In het holst van de leeuw
  • 54. Laten vallen als een hete aardappel
  • 55. Niks nieuws onder de wereld
  • 56. Sla de krantenkoppen maar open
  • 57. Ze beginnen nattigheid te ruiken
  • 58. Ze moesten door de zure pil heen
  • 59. Een koe bij de uiers pakken
  • 60. Bedankt voor het storen
  • 61. Je kan er niet rondomheen
  • 62. Diegene die de actie heeft aangesticht is verantwoordelijk
  • 63. De ladder te hoog leggen
  • 64. Ge moet u geen conclusies maken
  • 65. Daar ben ik unaniem in
  • 66. Uit uw remblokken schieten (i.p.v. uit de startblokken)
  • 67. Hoe langzamer, hoe meer
  • 68. Daar wil ik een lans voor uit het vuur halen
  • 69. Daar spring ik voor in de beek (i.p.v. in de bres)
  • 70. Dat is allemaal worst ! (Dat zijn illusies, leugens)
  • 71. Dat komt ons tot boven onze lippen
  • 72. Daar wil ik effe op tussen inkomen (i.p.v. op terugkomen)
  • 73. Daarop wil ik toch effe tussen inhaken (i.p.v. inpikken op)
  • 74. Uitsouperen (?????)
  • 75. Het zal zo erg wel niet lopen
  • 76. Problematieke zaken
  • 77. Maak u maar geen begoochelingen !
  • 78. Een opslagtehuis
  • 79. Iets onder de loep leggen (i.p.v. nemen)
  • 80. Zo'n aanbod liet ik toch geen twee keer langs mij liggen (i.p.v. er twee keer over nadenken)
  • 81. Ik moet u effe aanstippen, dat …
  • 82. Gekwetseerd (i.p.v. geblesseerd of gekwetst)
  • 83. In het heetst van de naald
  • 84. Brokken in de pap hebben (i.p.v. in de pap te brokken hebben)
  • 85. Op de vangrail maakte hij de gelijkmaker
  • 86. Ge moet terug uw steentje oprapen dat ge de voorbije weken hebt laten vallen (uw steentje bijdragen/de draad terug oppikken)
  • 87. Ge hebt uw pluimen verschoten
  • 88. Een ongelofelijke Thomas
  • 89. Iemand tussen de voeten lopen
  • 90. Het vijfde wiel aan de kruiwagen
  • 91. Op uw voetstappen terugkeren
  • 92. Op zijn hol slaan (i.p.v. op hol slaan)
  • 93. Het is niet al goud dat de klok slaat
  • 94. Radicaalbanden
  • 95. De machine staat bloedheet
  • 96. Het is te verwaarloosbaar
  • 97. Op staande vloer ontslagen worden
  • 98. Na heel wat op en neer gepraat.
  • 99. Zijn er nog vragen rond datgene dat er zich nu draait?
  • 100. De pot verwijt de klepel dat hij zwart ziet
  • 101. Het is niet allemaal rozenkleur en maneschijn
  • 102. Er is nog heel wat werk af te leggen
  • 103. Met veel teugen genieten
  • 104. Dat is nog maar het tipje van de zalm
  • 105. Dat is het neusje van de sluier
  • 106. Probeer uw kans !
  • 107. Er is al zoveel over getamtamd, en nog worden er blunders tegen gescoord
  • 108. Iemand een loer afdraaien
  • 109. Ik ben zwaar teleurgeslagen
  • 110. Hij heeft het laatste loodje gelegd
  • 111. Eerst zeggen en dan geloven
  • 112. Een stok in het riet gooien
  • 113. Dat ligt ons nog kletsnat in het geheugen
  • 114. Een gebruiksaanwijziging
  • 115. Hij is ook met zijn kop in de boter gevallen
  • 116. Dat doet me denken aan iets, maar ik weet nog niet aan wat
  • 117. 99 keren van de 10…
  • 118. Ik moet eerlijk toegeven dat ik in hetzelfde schuitje vertoef
  • 119. Erbovenover
  • 120. Over koekjes en kalfjes praten
  • 121. Dat stemt mij van overtuiging
  • 122. Als het van mij afligt
  • 123. Hij is levensgevaarlijk overgebracht naar het ziekenhuis
  • 124. De demonstranten gooiden met benzinepompen (i.p.v. met bommen)
  • 125. Ik heb dat nogal gedaan in de toekomst
  • 126. Iemand aanspannen voor de rechtbank
  • 127. Er was iemand spook aan het rijden
  • 128. Nu moeten we de knop omhakken
  • 129. Hij moet mondeling Frans kunnen spreken
  • 130. Daar pak ik geen verf mee
  • 131. Een aanvraag is lopen (i.p.v. lopende)
  • 132. Het VCA-certificaat is een nijlpaard in de geschiedenis
  • 133. Dat moet ik eerst wit op zwart op papier zien staan
  • 134. Dat wordt de beste Nieuwjaar van het jaar
  • 135. Dat moet ge niet onder kannen of kruiken steken
  • 136. Zij is een vreemde bijt in de firma
  • 137. Sabena heeft alles gedaan om het zinkend schip terug op het rechte spoor te krijgen.
  • 138. Een sadomachienist
  • 139. Dat heb ik ten berge gebracht
  • 140. Op hete eieren zitten
  • 141. Een onalfabeet
  • 142. Zuigmappen
  • 143. Verroestvrij staal & unox
  • 144. Er begint schot in de roos te komen
  • 145. Hij is voor zijn job weggelegd
  • 146. Door het lam gods geslagen (i.p.v. de hand gods)
  • 147. Het heeft geen zin om er verder over uit te wijken (i.p.v. uitweiden)
  • 148. Ter advertentie van
  • 149. Hij heeft gene frank om aan zijn gat te krabben
  • 150. Die man was aantastelijk (i.p.v. handtastelijk)
  • 151. Een astronomisch weekend
  • 152. De diepe snijwonde werd verzorgd door een EHBO verlener en voor verdere verzorging weggebracht.
  • 153. Tussen Amerika en hier is er 8 uur tijdsverlies
  • 154. We moeten proberen het schip overboord te krijgen
  • 155. Opgelost staat netjes
  • 156. Dat is als een natte vinger in een hooiberg
  • 157. Om de klaverhap
  • 158. Denk je dat er ooit nog een kat achter gaat fluiten?
  • 159. Hij kraait er maar iets uit
  • 160. Ik dacht al niet wat ik zag
  • 161. Het luisterend oog wil ook wat
  • 162. Het wordt geen gram warmer
  • 163. Ik snap er geen nota van
  • 164. Hij zag alle kleuren zwart van de pijn
  • 165. Moed inpeppen
  • 166. Eten wat de pap schaft
  • 167. Die schoenen lopen als boter
  • 168. Ik moet u grijpen als de kans heet is
  • 169. Iemand opmonsteren
  • 170. Wij staan aan de rand van de afgrond en doen nu een grote stap voorwaarts. (President Moboetoe van Zaire)
  • 171. Korte liedjes duren niet lang. (Canvas: De Rechtvaardige Rechters)
  • 172. Iemand een rat voor de ogen draaien.
  • 173. Bewoners ontruimd na brand in De Haan.(VRT 2004, Taalmail 202)
  • 174. We hebben veel zelfkritiek voor ons eigen. (VRT 2004, De laatste show)
  • 175. Als er geen taart is, kun je er geen kers op zetten.
  • 176. Slapen is soms storend als je druk bezig bent. (Björn Soenens)
  • 177. Noem een kat een kat en als je wil beffen, bef dan.
    (Lukt wel beter met een poes. Lotte Vanwezemael in Humo)

Een oxymoron is een stijlfiguur waarin twee tegenovergestelde of schijnbaar tegenstrijdige termen worden gecombineerd om een bijzondere betekenis te creëren. Hier zijn enkele voorbeelden: Een oxymoron en een paradox zijn beide literaire hulpmiddelen, maar ze worden op verschillende manieren gebruikt en hebben verschillende betekenissen. Een oxymoron is een combinatie van twee woorden/termen die elkaar in hun letterlijke betekenis tegenspreken, maar in figuurlijke zin wel samengaan. Het wordt gebruikt om een effect te creëren en de aandacht van de lezer te trekken. Voorbeelden zijn ‘bitterzoet’, 'zure zoetheid',‘levende doden’ en ‘oorverdovende stilte’. Een paradox, aan de andere kant, is een verklaring die zichzelf tegenspreekt, maar bij nader inzien een diepere waarheid onthult. Het is bedoeld om de lezer aan het denken te zetten. Een voorbeeld van een paradox is de uitspraak “Minder is meer”. Op het eerste gezicht lijkt dit niet logisch, omdat minder niet meer kan zijn. Maar in veel situaties kan het weglaten van onnodige elementen leiden tot een beter resultaat, waardoor “minder” in feite “meer” wordt. Interessant! https://www.scribbr.nl/retorica/oxymoron-betekenis/ Paradox is een uitspraak waarvan onderdelen met elkaar in tegenspraak lijken te zijn tot je er langer over nadenkt. Er is maar één ding zeker in het leven en dat is dat niets zeker is Contradictio in terminis is een uitspraak waarbij twee termen met elkaar in tegenspraak zijn, vaak bewust zo gebruikt door de schrijver of spreker om een mening over te brengen. Het woord "oxymoron" is zelf oxymoron, dat wil zeggen tegenstrijdig. Het woord is afgeleid van twee oude Griekse woorden: oxys , wat 'scherp' betekent, en moronos , wat 'saai' of 'dom' betekent. Neem bijvoorbeeld deze zin: Oxymorons worden al gebruikt sinds de tijd van de oude Griekse dichters. Van William Shakespeare was bekend dat hij ze door zijn toneelstukken, gedichten en sonnetten verspreidde. Oxymorons komen ook voor in moderne komedie en politiek. De conservatieve politieke schrijver William Buckley werd bijvoorbeeld beroemd door citaten als: "Een intelligente liberaal is een oxymoron." er zijn enkele oxymorons die uit één woord bestaan. Deze worden vaak “zelf-contradictoire woorden” genoemd. Hier zijn een paar voorbeelden: Gastheer: Dit woord bevat zowel het idee van iemand die gasten ontvangt (gast-) als iemand die ontvangen wordt (-heer). Bitterzoet: Dit woord combineert de tegenstrijdige smaken van bitter en zoet. Open geheim (publiek geheim): Dit woord suggereert iets dat zowel openbaar als verborgen is. iets dat verondersteld wordt geheim te zijn, maar dat eigenlijk algemeen bekend is. Duidelijk verwarrend: iets dat gemakkelijk te begrijpen zou moeten zijn, maar toch verwarring veroorzaakt. Oorverdovende stilte: wanneer de stilte zo volledig is dat het bijna luid lijkt. Bitterzoet: een gevoel dat tegelijkertijd bitter en zoet is. Levend dood: vaak gebruikt om te verwijzen naar zombies of iets dat lijkt te bestaan maar eigenlijk niet. Originele kopieën: iets dat uniek zou moeten zijn, maar toch gereproduceerd is. Oude nieuws: informatie die nieuw zou moeten zijn, maar eigenlijk oud is. Vreselijk goed: iets dat zo goed is dat het bijna angstaanjagend is. Kleine reus: een persoon of ding dat klein is in omvang, maar groot in betekenis of impact. Georganiseerde chaos: een situatie die chaotisch lijkt, maar toch een soort orde heeft. Ja, er zijn verschillende bronnen online waar je lijsten van éénwoords oxymorons kunt vinden. Bijvoorbeeld, op de website Greelane.com vind je een lijst met 100 voorbeelden van oxymorons1. Een andere bron is LiteraryDevices.net, waar je een uitgebreide lijst van oxymorons kunt vinden2. Houd er rekening mee dat niet alle voorbeelden op deze lijsten één woord zijn, maar er zijn zeker enkele éénwoords voorbeelden bij. hier zijn enkele voorbeelden van oxymorons die uit één woord bestaan in verschillende talen: Engels: “Bittersweet” - Dit woord combineert de tegenstrijdige smaken van bitter en zoet. Frans: “Aigre-doux” - Dit woord combineert de tegenstrijdige smaken van zuur en zoet. Duits: “Süßsauer” - Dit woord combineert de tegenstrijdige smaken van zoet en zuur. Spaans: “agridulce” - Dit woord combineert de tegenstrijdige smaken van zuur en zoet. U waarom is volledig (vol en ledig) geen oxymoron en gastheer (gast en heer) wel een oxymoron? Copilot het web gebruiken Dat is een goede vraag! Het hangt af van hoe we de woorden interpreteren. Het woord “volledig” is een combinatie van “vol” en “ledig”, maar in de context van het woord “volledig” betekenen “vol” en “ledig” niet letterlijk “vol” en “leeg”. In plaats daarvan vormen ze samen een nieuw concept dat “compleet” of “heel” betekent. Er is geen tegenstrijdigheid tussen “vol” en “ledig” in de context van “volledig”, dus het is geen oxymoron. Aan de andere kant, “gastheer” kan worden gezien als een oxymoron omdat het twee tegenstrijdige rollen combineert: de “gast” (degene die wordt ontvangen) en de “heer” (degene die ontvangt). Echter, in de context van het woord “gastheer”, vormen “gast” en “heer” samen een nieuw concept dat iemand beschrijft die gasten ontvangt, dus de tegenstrijdigheid is alleen oppervlakkig. Ik hoop dat dit helpt! Als je nog meer vragen hebt, laat het me dan weten. 😊

terug naar begin vorige volgende

 

Bijgewerkt op 23-06-2024